Ses kartı osiloskop yapımı
Ses kartı osiloskop yapımı
Giriş
Bu derste basit bir ses kartı osiloskop ("dalga ölçer") yapımını anlatacağız.
Malzeme olarak bir ses kablosuna ve bir kaç dirence ihtiyacımız var.
Ses kartı osiloskop
Ses kablosunu ikiye bölüyoruz. Eğer eski bir kulaklığınız varsa bunu da değerlendirebilirsiniz.
Bir ses kablosunun bölümlerini görebilirsiniz.
Görebileceğiniz üzere sağ, sol ve iki toprak olmak üzere genelde 4 parçadan oluşuyor. Eğer iki toprak varsa bunları birleştiriniz.
Ses kablosunun üzerindeki yalıtım malzemesini yakarak ya da kazıyarak kabloların uçlarını açmak gerekiyor.
Toprağı tespit etmek için bir multimetre kullanabilirsiniz. Multimetreyi kısa devre testi konumuna getiriniz. Multimetre'nin bu durumda iki ucunu birbirine dokundurduğunuzda bip diye bir ses çıkar.
Bu konumda, multimetrenin bir ucunu yukarıdaki resimdeki toprak bölümüne, diğer ucunu kablolara dokundurarak ses kablosunun kanallarını ve toprak bölümünü tespit edebilirsiniz.
Daha sonra bu kabloları toprak, sağ ve sol olmak üzere resimde görülen üçlü tırnağa lehimleyiniz.
Böylece deneme kartı üzerine kolaylıkla takabiliriz.
Devre şeması
Görülebileceği üzere dirençler bir gerilim bölücü oluşturarak, giriş sinyalini ses kartına zarar vermeyecek düzeye düşürüyor.
Gene de 20 voltun üzerinde gerilim bağlamayınız.
Ses kablosunu bilgisayarın "line-in" girişine takıyoruz. Bu giriş genelde mavi renkte olabiliyor.
Hoparlör ya da kulaklık girişi ile karıştırmayın.
250 Hz kare dalga oluşturan program
250 Hz bir kare dalga sinyalini oluşturmamız gerekiyor.
Bunu ister Arduino ile ister PIC ile oluşturabilirsiniz.
Arduino programı
#include <Arduino.h>
void setup()
{
pinMode(9, OUTPUT);
}
void loop()
{
digitalWrite(9, HIGH);
delay(2);
digitalWrite(9, LOW);
delay(2);
}
Bu kare dalga sinyalini Arduino'nun 9 numaralı dijital PWM ucunda oluşturduk. Yukarıdaki şemada giriş sinyali yazan yere Arduino'nun 9 numaralı ucunu bağlayabiliriz.
PIC örneği
#include <pic.h>
#include "secenek16f84.h"
int main()
{
TRISB = 0;
for (;;)
{
/* PORTB'nin uçlarına bağlı tüm ledleri yak */
PORTB = 0xff;
/* bir saniye bekle */
__delay_ms(2);
/* tüm ledleri söndür */
PORTB = 0;
__delay_ms(2);
}
}
PIC örneği buradaki devre şemasını kullanıyor. Daha fazla açıklamayı o derste bulabilirsiniz.
Her iki örnekte de dikkat ederseniz toplam 4ms bir gecikme var. Frekansı ise 1/(4*10^-3) o da eşittir 250 Hz yapıyor.
Osiloskop yazılımı
Dalga ölçüm yazılımı olarak Digilent'in Waveforms isimli yazılımını kullanacağız. Aslında Audacity de kullanılabilir.
Archlinux
yay digilent.waveforms
komutu ile yazılımı kurabilirsiniz.
Sonuç
Sonucu aşağıda görebilirsiniz.
Dalganın bir çevriminin yaklaşık 4 milisaniye olduğu kolaylıkla görülebiliyor.
Yorumlar