Veri mandalı
Önceki derste bas çek mandalı öğrenmiştik. B ve S isimli iki ucundan çıkış ayarlanabiliyordu.
Bu derste iki giriş yerine tek bir girişi olan bir mandal tasarlamaya çalışacağız.
İlk düşünce olarak bu iki giriş yerine tek bir giriş ve bir DEĞİL kapısı kullanmak düşünülebilir.
Devreyi sınadığınızda ilk planda çalıştığı düşünülebilir.
Ancak devre veri tutma görevini ifa edemiyor. Kısacası bir bellek vazifesi görmüyor.
İşe yarayan bir devre üretmek için, mandala ne zaman veriyi saklaması, ne zaman es geçmesi gerektiğini söylemeliyiz.
Bunu yapmak için mandalı açık kapalı konuma getiren bir düğme eklemek düşünülebilir.
Bu devrede B ve S girişleri doğrudan çıkışa gitmek yerine VE kapıları üzerinden geçerek gidiyorlar. VE kapısının çıkışının 1 olması için her iki girişin 1 olması gerekiyordu.
Bu nedenle açık düğmesine basılmadan VE kapılarının çıkışı 1 olmuyor.
Eğer açık düğmesi 0 ise her iki VE kapısının çıkışı B ve S değerlerinden bağımsız olarak 0 olacak.
Eğer devreyi 1 ya da 0 yapmak isterseniz B ve S düğmesine basmanın hiç etkisi olmadığını görebilirsiniz. Bunun nedeni devrenin kapalı olmasıdır.
Eğer açık duruma getirmek için A düğmesine basarsanız, B ve S uçlarının önceden olduğu gibi çalıştığını görebilirsiniz.
Örneğin değerini sıfır yapmak için S düğmesine basalım. Sonra devreyi kapalı duruma getirmek için A düğmesine tekrar basalım. Artık B ve S düğmeleri işlevsiz hale geldi.
A'ya tekrar basıp devreyi açık duruma getirelim. B düğmesine basarak çıkışı tekrar 1 yapabiliriz. A'ya tekrar basıp devreyi kapalı duruma getirdiğimizde çıkıştaki 1 değerinin saklandığını görebilirsiniz.
Elimizde bir açma kapama düğmesi olduğuna göre DEĞİL kapısını tekrar yerine koymayı deneyelim.
B ve S düğmelerimiz duruyor. Açma kapama düğmemiz var.
Artık V isimli tek bir veri girişimiz var. V'yi 1 ve 0 yaparak çıkışı 1 ve 0 yapabiliriz. Ancak diğer devrede olduğu gibi çıkış sadece devre açık iken değişecek.
Eğer V girişini değiştirirseniz çıkışın değişmediğini görebilirsiniz. Bunun nedeni devre açık değil.
Eğer A düğmesine basarak açık hale getirirsek, V düğmesine bastığımızda artık çıkışın değiştiğini görebilirsiniz.
Tekrar A düğmesine basarak kapalı hale getirirsek, çıkışın aynı kaldığını görebilirsiniz.
Bu devreye veri mandalı deniliyor. Bir bitlik bir veri tutabiliyor.
Bu devre parçasını kullanarak bellek ya da yazmaç tasarlayabiliriz.
Yorumlar