Çıkış izleyen tam direnç ölçümü
Çıkış izleyen için tam direnç ölçümü
Giriş
Bu derste çıkışı izleyenin giriş ve çıkış tam dirençlerini ölçmeye çalışacağız.
Devre şeması
Devre şemasına baktığımızda daha önce görmüş olduğumuz çıkışı izleyen devresine çok benziyor.
Giriş tam direnci
Giriş tam direncini hesaplamak için girişten büyüklüğü 800 mV olan sinüs şeklinde 1 kHz bir işaret göndereceğiz. Sonra çıkış işaretinin büyüklüğüne bakacağız.
33k direnci daha büyük dirençlerle değiştireceğiz ve çıkışa bakacağız. Çıkıştaki işaret küçülmeye başlayacak.
Çıkış işaretinin büyüklüğü % 50 azaldığında kullandığımız $R$ direnci, giriş tam direncine eşit $R_{giriş}$ eşit olacak.
Ölçümü kolay yapabilmek için her iki kanalı AC'ye bağlayabiliriz.
Eğer osiloskobunuzda büyüklük ("amplitude") ölçme özelliği varsa bundan faydalanabilirsiniz.
Ölçümler
Ölçüme önce 33 K dirençle başlıyoruz.
Görülebileceği üzere 40 mV kadar bir azalma var.
Direnci 100 K'ya çıkartıyoruz.
Azalma 100 mV oldu.
220 K direnç kullanıyoruz.
Bu sefer işaret bir kare kadar düşmüş durumdadır.
470 K direnç kullanalım.
Çıkış işareti neredeyse yarıya yaklaştı.
690 K direnç kullanalım.
Dikkat ederseniz giriş işareti yarıya düştü.
Girişte 800 mV verip çıkışta 400 mV gördük.
Buradan devrenin giriş tam direncinin yaklaşık 690 K olduğunu söyleyebiliriz.
Transistörün akım kazancının hesaplanması
Transistörün iç direnci şu şekilde hesaplanıyor.
$ r_{iç} = \frac {25 mV} {I_{çıkış}}$
Bu deneyde transistörün çıkış ucu ile 3.3 k direnç arasına, seri olarak multimetre bağlayarak akımı 2,15 mA olarak ölçmüştük.
Değerleri yerine koyalım.
$ r_{iç} = \frac {25 mV}{2,15 mA} = 11,6 \Omega$
Giriş tam direnci şu şekilde bulunuyor.
$Z_{giriş}=\beta \times ( r_{iç} + r_{çıkış} )$
Değerleri yerine koyalım.
$ 690 k = \beta \times (11,6 + 3,3 k) $
Buradan $\beta = 208$ bulduk
Yorumlar